Ontdek de charme van Numansdorp

Numansdorp kreeg zijn naam in 1642 en ligt in de Numanspolder. De bedijking van deze polder liet lang op zich wachten door onenigheid tussen de heren van Cromstrijen en de eigenaren van Zuid-Beijerland. Toen het dorp in de Numanspolder uiteindelijk werd gesticht, moest er nog een naam worden gekozen. In de volksmond stond het plaatsje al bekend als Buitensluis. Tijdens een vergadering werd besloten om het Dorp van Cromstrijen te noemen. Dijkgraaf Vos, de voorzitter van de vergadering, stelde echter voor om het dorp te vernoemen naar de eerste ambachtsheer, mr. Gerard Numan.

In 1660 ontstond de jaarlijkse kermis, waaraan in 1712 de Buitensluisse Paardenmarkt werd toegevoegd. Deze paardenmarkt was vroeger beroemd in de hele regio en is nog steeds populair, hoewel het aanbod van paarden kleiner is geworden en er meer marktkramen zijn bijgekomen.

De eerste bebouwing van het dorp ontstond rond een uitwateringssluis aan de Numanspoldersedijk (nu Molendijk) en breidde zich uit langs de Binnenhaven. Op de hoofdstraat, de Voorstraat, werden dwarsstraten aangelegd. Aan het einde van een van deze dwarsstraten begon men op 26 maart 1647 met de bouw van de kerk. In 1780 werd de toren van de kerk vervangen, omdat deze zo bouwvallig was geworden dat men vreesde dat hij bij de volgende storm zou instorten. Rond de overgang van de 19e naar de 20e eeuw werd het dorp verder uitgebreid langs de oostzijde van de Voorstraat en enkele dwarsstraten.

De oorspronkelijke uitwateringssluis was tot 1662 van hout, waarna deze werd vervangen door een stenen constructie. Sinds 1912 wordt de waterafvoer geregeld met een gemaal; aanvankelijk een dieselgemaal, en sinds 1942 een elektrisch gemaal.

Aan het Hollandsch Diep, in de zeedijk van de Torensteepolder, heeft Numansdorp een sluisdeur die nog stamt uit de tijd van eb en vloed vóór de afsluiting van het Haringvliet en het Volkerak in 1970. De Molendijk had een sluis naar de Binnenhaven, genaamd de Buitensluis. Vanaf hier loopt een waterweg naar Klaaswaal. Bij de Middelsluissedijk (aangelegd in 1625) bevond zich de sluis van de polder Groot-Cromstrijen, ook bekend als de Middelsluis, terwijl halverwege Numansdorp en Klaaswaal, in de Boomdijk, de sluis van de polder Klein-Cromstrijen ofwel de Oude Sluis was te vinden.